Obs. Forms: 1–3 wiþer-, wiðer-, 3–4 wither-, wyþer-, (4 weþer-, wiþir-, withere-, -yre-, wiþþer-, quiþer-, wider-, wyder-, widdir-, whydyre-), 4–5 wedir-, wethir-, 5 witer-; 1–2 -winna, 2–4 -wine, 3–4 -win, 3–5 -wynne, 5 -wyn, (-un), 4–5 -wyne. [OE. wiþerwinna = OHG. widarwinno (MHG. -winne), f. wiþer- WITHER-1 + agent-n. of winnan WIN v.1] An enemy, adversary; spec. the Adversary, the Devil.

1

c. 897.  K. Ælfred, Gregory’s Past. C., xix. 146. Ðylæs he sie onʓieten ðæt he sie wiðerwinna … ðæs þe he bið ʓesewen ðeow on his ðeʓnunge.

2

c. 1000.  Ælfric, Hom. (Assmann), I. 120. Ure wiðerwinna is witodlice se deofol.

3

c. 1205.  Lay., 27326. Haðene hundes, goddes wiðer-iwinnen [c. 1275 wiþerwynnes].

4

a. 1225.  Ancr. R., 196. Vre wiðerwines beoð þreo: þe ueond, þe world, & ure owune vleshs.

5

1297.  R. Glouc. (Rolls), 6648. Þo þis quene was of londe ydriue þoru hire wiþerwine.

6

a. 1300.  Cursor M., 6284. His folk he has al sauued sund, Þair wiþerwins er broght to grund.

7

c. 1375.  Sc. Leg. Saints, xvi. (Magdalena), 246. How þe ded he tholyt syne, To safe ws fra þe wethirwyne.

8

a. 1400[?].  Morte Arth., 2215. Wrothely he … Woundes these whydyrewyns, werrayede knyghttes.

9

c. 1400.  Melayne, 695. Nowe arte þou werre þan any Sarazene, Goddis awenn wedirwyne.

10

c. 1450.  Lovelich, Grail, xlvii. 42. Thike day Convertyd was … A thowsend & Fyfty Sarrazines that to fore tyme weren wethir-wynes.

11